Piąta edycja Konkursu Polak Roku w Belgii zakończona. Napięcie rosło już od kilku tygodni. Kandydatów mieliśmy okazję poznać już w połowie maja. Na stronie internetowej konkursu można także było oddać głos wybierając tym samym swojego ulubionego Polaka. To głosowanie miało swoją osobną statuetkę, swego rodzaju nagrodę publiczności, przez kandydatów cenioną w sposób szczególny.
Obserwując listę zgłoszonych kandydatur widać różnorodność polonii w Belgii. W tej edycji do konkursu stanęło kilka pokoleń Polaków. Kilkadziesiąt lat historii, różnych doświadczeń, innych powodów emigracji.
Uhonorowany nagrodą specjalną konkursu Franciszek Gałązka mówił, że najmłodszym z jego współpracowników był nieżyjący już Jan Kułakowski, belgijski działacz związkowy, potem polski euro poseł. Wątek upływającego czasu podjął również inny znakomity działacz polonijny, uhonorowany tegoroczną statuetką w kategorii Działalność Społeczna Józef Krajewski, który urodził się w Belgii. Polskość była dla niego wyborem, sentymentem ale i ciężką pracą.
Polacy mocni w kulturze. Wygrałą Halinka Jakubowska, rzeźbiarka, której udało się postawić swoje dzieła w ważnych punktach belgijskich miast. To średnie pokolenie, które wyjechało z Polski dawno już, świetnie zintegrowane, uznane w belgijskim środowisku. Wreszcie młodzież, której świetną reprezentantkę zobaczyliśmy w ślicznej Oli Gadzinie. Piętnastoletnia artystka ma już za sobą swój pierwszy sukces. Śmiało mówi o swoich polskich korzeniach.
Polska księgarnia została uznana za biznes roku. Oprócz czynników ekonomicznych doceniono szczególnie trud włożony w prowadzenie interesów, walor pozabiznesowy - ludzki, utylitarny, propagowanie polskiej literatury.
Chór Domino Cantes to jeszcze inna odsłona polskiej emigracji. Na nich właśnie padł wybór Internautów.
W konkursie za całokształt swojej działalności został uhonorowany także Włodzimierz Lubiański. Postać niezwykła, jeden z najlepszych piłkarzy jakiego w ciągu ostatnich dziesięcioleci miała polska reprezentacja.
POLACY ROKU 2011
KULTURA
HALINKA JAKUBOWSKA
Jest absolwentką Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Liège na wydziale rzeźby. W Belgii mieszka od 1972 r. Obecnie żyje i pracuje w Liège. Jest jedna z najbardziej cenionych polskich rzeźbiarek żyjących za granicą. Jej prace wzbogacają prestiżowe miejsca w miastach belgijskich, miedzy innymi fontanna na Placu St. Lambert w Liège, „Lawka dla zakochanych’ w Parku Elisabeth w Brukseli, fontanna na Placu Saint-Severain w Huy czy mur przy dawnej siedzibie Stalego Przedstawicielstwa RP przy UE. Inne rzezby mozna znalezc we Francji, Włoszech, Turcji, Holandii oraz na Wyspach Kanaryjskich. Halinka Jakubowska bezinteresownie angażuje się w przedsięwzięcia Polonii belgijskiej. Ufundowała Pomnik poświęcony polskim żołnierzom poległym w I wojnie światowej w Liège. W Polsce uhonorowana została odznaką „ Zasłużony dla Kultury Polskiej” przyznawaną przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W 2010 roku przyłączyła się do akcji zbiórki dla powodzian prowadzonej przez Ambasadę RP i Radę Polonii Belgijskiej. Artystka ufundowała rzeźbę przeznaczoną na aukcję internetową, z której środki zostały przekazane dla ofiar powodzi w Polsce.
DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA
ELŻBIETA MARCINIAK
Właścicielka księgarni polskiej „Livre et culture polonaise” znajdującej się przy Rue d’Angleterre 45 w Brukseli.
Księgarnia powstała w lutym 2004 roku z prywatnej inicjatywy pani Elżbiety, bez jakichkolwiek środków zewnętrznych czy wsparcia programów unijnych.
Pomysł założenia księgarni wyrósł z potrzeby bliższego kontaktu z literaturą polską mieszkających za granicą Polaków. Nie bez powodu księgarnia powstała tuż przy Polskim Centrum Kształcenia im. Jana Pawła II w Brukseli. Pani Elżbieta wprowadza młodych ludzi w świat książki i daje im możliwość poznania piękna ojczystego języka.
W księgarni można znaleźć nie tylko podręczniki szkolne, lektury i bajki dla najmłodszych, ale również książki reprezentujące rozmaite gatunki, począwszy od historycznych, przez literaturę piękną, albumy o Polsce aż po literaturę faktu. Pani Elżbieta Marciniak włącza się w inicjatywy edukacyjne i charytatywne fundując nagrody książkowe lub sponsorując polonijne przedsięwzięcia. Tylko w 2011 roku wspierała m.in.:
- Dzień Dziecka zorganizowany przez „Nowinki”
- II Majówkę Polonijną zorganizowaną przez „Magabel”
- Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy
- Czerwony Krzyż
- konkursy szkolne
DZIAŁALNOŚĆ SPOŁECZNA
JÓZEF KRAJEWSKI
Urodzony 30.01.1940 r. w Retinne. Jego rodzice byli Polakami, którzy wyemigrowali do Belgii w poszukiwaniu pracy. Po raz pierwszy przyjechał do Polski w wieku 25 lat. Ta wizyta, a przede wszystkim miłość do Polski zaszczepiona przez rodziców wytworzyła wyjątkowa wieź z Polską. Do 1985 r. pracował w kopalni węgla kamiennego pod Liège. Przez 40 lat był trenerem piłki nożnej w klubie Polonia Retinne. Przez 10 lat korespondent Gazety Sport-Katowice. Członek Koła Belgijsko-Polskiego w Retinne, od 1990 r. jego prezes. Pan Józef wraz z małżonką Wiesławą Garbaciak od zawsze szukali możliwości niesienia pomocy innym. Od 19 lat pomagają trzem szkołom dla dzieci niepełnosprawnych w Polsce w Praszce, Sycowie oraz w Kłodzku oraz trzem szkołom w Belgii. Przyczynili się do nawiązania współpracy między gminami Kłodzko- Fléron, Miechów-Hervé oraz Praszka-Trooz. Państwo Krajewscy bardzo aktywnie działają w środowisku Polonii Belgijskiej. Dochód z każdej imprezy czy przedsięwzięcia przez nich organizowanego przeznaczają na cele charytatywne, tym samym krzewią i propagują kulturę polska w Belgii. W 1993 roku Pan Józef został uhonorowany Złoty Krzyżem Zasługi.
MŁODY POLAK
ALEXANDRA GADZINA
W 2011 roku wykonując własną piosenkę “Big Bang” Alexandra zajęła 2-gie miejsce w belgijskim finale Junior Eurosong. Płyta z tym utworem zdobyła status „Złotej Plyty”.
Finaliści Junior Eurosong wyłonieni zostali w drodze wieloetapowych przesłuchań z grupy 1000 kandydatów. Alexandra odniosła wielki sukces medialny w Belgii. Jej spektakularny videoclip nakręcony na dachu Maas w Antwerpii obejrzało na youtube 150000 widzow. Film prezentujący Alexandrę wyprodukowany przez VRT emitowany byl wielokrotnie przez kanał Ketnet. Dla środowiska polonijnego wane jest , że są w nim prezentowane polskie korzenie Alexandry. Nasza kandydatka uczy w filmie prezentatorkę Ketnetu parę słów po polsku. W wielu materiałach promocyjnych podkreślane jest polskie pochodzenie młodej wokalistki. Sukces Alexandry na pewno przyczynił się do wniesienia pozytywnych elementów w wizerunku Polonii w Belgii nie tylko wśród dorosłych, ale równie wśród młodzieży belgijskiej.
POLACY ROKU INTERNAUTÓW
CHÓR DOMINO CANTES
Chór ‘Domino Cantes’ powstał w 2005 r. przy Sekcji Polskiej Europejskiego Centrum Katolickiego w Brukseli z inicjatywy Ojca Mariana Wojciechowskiego OP. Od momentu powstania działa pod dyrekcja Kingi Rytel-Laycock. Pierwotnie chor zajmował się tylko oprawa muzyczna mszy Polskich w Kościele Dominikanów. Jego członkami byli w głównej mierze pracownicy instytucji europejskich i członkowie ich rodzin. Z biegiem czasu chor rozrósł sie spotykając sie regularnie na próbach i podnosząc swój poziom wokalny. Zapraszał na staże do Brukseli znanych mużyków choralnych i kompozytorów i dzięki nabytym doświadczeniom poszerzył swój repertuar sięgając po ambitniejsza i ciekawsza literaturę choralna. Repertuar ‘Domino Cantes’ zawiera dzisiaj przede wszystkim utwory kompozytorów polskich począwszy od średniowiecza do muzyki współczesnej rozwijając swoja działalność. Chor zainicjował coroczne kolędowanie międzynarodowych Sekcji we Foyer Europeen Catholique. Działalnością wśród społeczności międzynarodowej chor przyciągnął do swojego grona cudzoziemców. Ulęgają oni urokom polskiej kultury dzieląc sie tez z zespołem swoim kulturowych doświadczeniem.
NAGRODY SPECJALNE
FRANCISZEK GAŁĄZKA
Franciszek Gałązka przez kilkadziesiąt lat działał na rzecz polskiej wspólnoty w Belgii. Był członkiem polonijnych organizacji, zasiadał we władzach Rady Polonii Belgijskiej, której do dziś jest honorowym prezesem. Swoją działalność społeczną aktywnie prowadził także w środowiskku belgisjkim, będąc m.in. członkiem Chrześcijańsko - Demokratycznego Stronnictwa Pracy. Franciszek Gałązka mieszka w Belgii od zakończenia II Wojny Światowej. Współpracował z m.in. z Janem Kułakowskim.
WŁODZIMIERZ LUBAŃSKI
Włodzimierz Lubański to wielka legenda polskiego futbolu. Piłkarz o sławie daleko wykraczającej poza nasz kraj. Z Górnikiem Zabrze finalista Pucharu Zdobywców Pucharów, kapitan drużyny złotych medalistów olimpijskich i znaczący współtwórca pierwszego po wojnie awansu biało-czerwonych do finałów mistrzostw świata. Po zakończeniu kariery został trenerem, a potem menadżerem piłkarskim, w czym bardzo pomaga mu znajomość języków obcych (włada rosyjskim, czeskim, holenderskim, francuskim, niemieckim, angielskim i częściowo serbskim). W 1990 r. założył firmę "Lubański Sport-Menagment", a od 1994 ma menedżerską licencję FIFA. Komentuje w telewizji mecze polskiej reprezentacji. Był jednym z bliższych doradców trenera Jerzego Engela. W 2003 roku został uznany za najlepszego polskiego piłkarza 50-lecia UEFA. W życiu prywatnym jest szczęśliwym mężem i ojcem. Kolekcjonuje wina - ma ich już ponad 600.
